30 Haziran 2012 Cumartesi

Paradoks

Epimenides paradoksu mantıktaki bir sorundur.

Bu sorun Giritli filozof Knossoslu Epimenides'in ardından adlandırılmıştır. 

Filozof şöyle demiştir: Κρῆτες ἀεί ψεύσται, "Giritliler, her zaman yalancıdır". 


Problemin bir başka sürümü de Douglas R. Hofstadter'in Gödel, Escher, Bach isimli eserinde bulunur:

Epimenides ölümsüz bir ifadede bulunmuş, bir Giritli idi; "Tüm Giritliler yalancıdır."

Epimenides'in bu ifadesi Epimenides paradoksu olarak adlandırılır. 

Zaman zaman Yalancı paradoksu veya Giritli paradoksu olarak da anılmıştır.

Paradoks şuradan kaynaklanmaktadır:

1- Eğer "tüm Giritliler yalancıdır" önermesini doğru kabul edersek, kendisi de Giritli olan Epimenides'in yalancı olması gerekir. Eğer Epimenides yalancıysa, tüm söyledikleri gibi, "tüm Giritliler yalancıdır" önermesinin de yanlış olması gerekir. Doğru söylediğine inanırsak yalan söylediğini anlıyoruz. Önermenin hem doğru hem yanlış olduğu sonucu çıkar.

2- Eğer "tüm Giritliler yalancıdır" önermesini yanlış kabul edersek, kendisi de Giritli olan Epimenides'in doğru söylüyor olması gerekir. Şu halde, "tüm Giritliler yalancıdır" önermesi doğru olmalıdır. Yine çelişkili bir sonuç çıkar.

3- Bir önerme hem doğru hem yanlış olamaz.

Burada gözden kaçırılan ve yıllarca matematikçilere yanlış hesaplamalar yaptıran küçük bir püf noktası vardır.

Sizce Nedir?

1 yorum:

  1. Sorunun doğruluk payı 1/2 dir.

    a) Her insan ya yalancıdır ya değildir

    b) Yalancılar her zaman yalan söylerler, yalancı olmayanlar hep doğruyu söylerler. Bu varsayımlarımız yanlış. Çünkü bu varsayımlara göre Epimenides ne yalancı olabilir, ne de olmayabilir.

    YanıtlaSil

Değerli Yorumlarınızı Bekleriz.